بررسی اثر تغییر مقیاس بر الگوی پراکنش مکانی سه گونۀ مرتعی با شاخص های فاصله ای و روش آنالیز نقطه ای در مراتع استان چهارمحال بختیاری

این مطالعه با هدف بررسی الگوی پراکنش سه گونه مرتعیnepeta glomerulosa ، hertia angustifolia و acanthophyllum microcephalum براساس شاخص های فاصله ای و آنالیز نقطه ای و ارزیابی اثر تغییر مقیاس بر این الگوهای پراکنش در ایستگاه تحقیقاتی قلعه قارک شهرستان شهرکرد انجام شد. جهت نمونه برداری از پوشش گیاهی در طول 4 ترانسکت 50 متری به روش تصادفی- سیستماتیک تعداد 40 نقطه با فاصله پنج متر از یکدیگر انتخاب و پراکنش مکانی گونه های مورد مطالعه به 6 روش فاصله ای هاپکینز، جانسون و زیمر، ابرهارت، هولگیت، هینز و مربع تی اندازه گیری گردید. جهت آنالیز نقطه ای، منطقه معرفی به مساحت 100 مترمربع انتخاب و مختصات مکانی پایه های هر سه گونه ثبت گردید. جهت بررسی اثر تغییر مقیاس بر تعیین الگوی پراکنش گونه های گیاهی مورد مطالعه اطلاعات در سه مقیاس10×10، 10×5 و 5×5 متر آنالیز شد. براساس نتایج، پراکنش گونه h. angustifolia با تاج و پرزهای پرمانند برروی بذور فندقه از نوع الگوی تصادفی و دو گونه n. glomerulosa و a. microcephalum به دلیل بذور فندقه که در فاصله ای مشخص از پایه مادری پراکنده می شوند، از الگوی پراکنش کپه ای تبعیت می کنند. با کوچک شدن مقیاس در روش آنالیز نقطه ای، هر سه گونه گیاهی، الگوی کپه ای داشتند. شناسایی الگوی پراکنش گونه های فوق و عوامل اثرگذار بر این الگوها (نظیر مکانیسم پراکنش بذر و مقیاس نمونه برداری) در انتخاب استراتژی مناسب جهت ارزیابی مراتع بسیار کاربردی است.